حساب کاربری

لطفا از حروف a-z,A-Z,0-9 استفاده نمایید - حداقل 5 کاراکتر

حداقل 8 کاراکتر

مبحث بزرگنمایی (Magnification) در عکاسی ماکرو

عکاسی ماکرو یکی از شاخه های چالش برانگیز عکاسی می باشد و نیز مجموعه ملاحظات فنی منحصر به فرد خود را دارد. ما در این مقاله به یکی از مباحث مهم در عکاسی ماکرو، یعنی بزرگنمایی یا magnification خواهیم پرداخت و به این پرسش ها پاسخ خواهیم داد : لنز مخصوص ماکرو یا لنز ماکرو واقعی چه مشخصاتی دارد؟ نرخ بزرگنمایی لنز چیست؟ نرخ بزرگنمایی ۱:۱ چه معنایی دارد؟ … با ما در سایت عکاسی همراه باشید.

باید گقت بعضی از بزرگترین چالش ها در عکاسی ماکرو از این واقعیت ساده ناشی می شود که ما از فواصل بسیار نزدیک عکس می گیریم. بنابراین بزرگنمایی سوژه ما در درجه اول اهمیت قرار می گیرد. توانایی بزرگنمایی یک لنز مشخص در مشخصات آن بیان شده است، اما به تجربه من، عکاسان کمی معنا و مفهوم این مشخصات را درک می نمایند.

در اینجا بهتر است بگوییم برای درک مفهوم بزرگنمایی، ارزشش را دارد که نگاه کوتاهی به نحوه ایجاد یک تصویر عکاسی شده بیندازید. هر نقطه در یک صحنه مشخص، اشعه های نور را بازتاب (منعکس) می کند. المان جلویی لنز دوربین، این اشعه ها را گرفته و سپس آنها را بر روی سنسور تصویر متمرکز می کند، و طرحی از صحنه را در محل سنسور ایجاد می گردد.

تصویر بالا  یک دیاگرام ساده از فرآیند عکاسی می باشد. اشعه های نور منعکس شده از یک شیء از لنز عبور کرده، و پس از آن یک طرح تصویر را بر روی سنسور دوربین ایجاد می نمایند.

بزرگنمایی (Magnification)  : یا به طور دقیق تر، نرخ بزرگنمایی  رابطه بین اندازه سوژه (در فوکوس) بازتاب شده بر روی سنسور دوربین و اندازه سوژه در واقعیت می باشد. ممکن است گیج شده باشید اجازه دهید چند مثال بزنیم. فرض کنید که داریم از یک بچه کوچک با قد ۱ متر عکس می گیریم. تصور کنید که ارتفاع بازتاب کودک بر روی سنسور ۱ سانتیمتر است. میزان بزرگنمایی ۱cm/100cm، یا ۱/۱۰۰ می باشد. بزرگنمایی معمولا با استفاده از یک دو نقطه نوشته می شود، بنابراین آن را صورت ۱:۱۰۰ می نویسیم، و می خوانیم «یک به صد»، به این معنی که کودک در واقعیت ۱۰۰ برابر بزرگتر از بازتاب تصویرش بر روی سنسور است. به همین ترتیب، اگر سوژه یک مارمولک دراز ۱۰ سانتیمتری باشد، و بازتاب آن بر روی سنسور ۲ سانتیمتر باشد، میزان بزرگنمایی ۲cm/10cm یا ۱:۵ است. مارمولک واقعی پنج برابر بزرگتر از طرح آن بر روی سنسور می باشد.

جالب است بدانید هنگامی که سوژه(های) شما کادر را بدون هیچ گونه کراپ (بُرشی) پُر می کنند، تعیین نرخ بزرگنمایی از یک تصویر ثبت شده آسان است، در صورتی که شما اندازه سوژه و ابعاد سنسور دوربین خود را بدانید، که آن را می توانید در بخش مشخصات کتابچه راهنمای دوربین خود بیابید.

در تصویر بالا دو آخوندک ماده زیبا که در بالا قرار دارند را مشاهده می کنید که  حدود ۱۵۰ میلیمتر هستند. عرض سنسور بر روی دوربین ۲۲ میلیمتر می باشد. میزان بزرگنمایی تقریبا ۲۲mm/150mm، یا ۱:۶:۸ می باشد.

و این تصویر نیر میبینید که عرض این سنجاقک حدود ۶۰ میلیمتر است. باز هم، عرض سنسور ۲۲ میلیمتر می باشد، بنابراین میزان بزرگنمایی ۲۲mm/60mm یعنی تقریبا ۱:۲:۷ می باشد.

همانطور که ملاحظه کردید در مثال های بالا  از اندازه سنسور می توان برای محاسبه بزرگنمایی استفاده کرد، اما درجه بزرگنمایی خودش منحصرا به فاصله کانونی و فاصله سوژه بستگی دارد (با فرض این که لنز با هرگونه افزاینده فاصله کانونی یا فیلتر بزرگنمایی مورد استفاده قرار نگرفته باشد). اندازه سنسور بزرگنمایی را تغییر نمی دهد. با یک فاصله کانونی و فاصله تا سوژه ثابت، به عنوان مثال یک ASP-C سنسور، در مقایسه با یک سنسور فول فریم تنها کادر را کراپ می نماید، و آن را بزرگ نمی کند. بزرگنمایی یکی از خصوصیات بازتاب تصویر است، صرف نظر از اندازه سنسور (یا فرمت فیلم) که استفاده می کنید. با یک سنسور فول فریم شما تنها با استفاده از ۳۵mm به عنوان عرض سنسور به جای ۲۲mm محاسبات را انجام می دهید، اما در آن صورت، سوژه به نسبت بزرگتر خواهد بود و این تفاوت بین اندازه سنسور ها را خنثی می کند در نظر داشته باشید که اندازه سنسور فقط بر ظاهر تصویر تاثیر دارد .

در جواب به این پرسش که چه اتفاقی می افتد اگر اندازه سوژه در واقعیت با بازتاب آن بر سنسور یکسان باشد؟ باید بگوییم اگر ما از یک مگس ۱ سانتیمتری عکس بگیریم و اندازه بازتاب آن بر روی سنسور نیز ۱ سانتیمتر باشد، بزرگنمایی ۱:۱ است. نرخ بزرگنمایی ۱:۱ معنای مهمی برای علاقه مندان به ماکرو دارد. از لحاظ فنی، عکاسی ماکرو به معنی عکاسی با میزان بزرگنمایی حداقل ۱:۱ می باشد. پس در نتیجه، یک لنز ماکروی «واقعی» قابلیت ایجاد نرخ بزرگنمایی ۱:۱ یا بیشتر را داراست.

در باره ی تصویر بالا باید بگوییم یک سوژه کوچک مانند این حشره، حداقل نیازمند یک بزرگنمایی ۱:۱ می باشد.

در این مرحله شما ممکن است سوال برایتان پیش بیاید که  چه چیز خاصی در مورد لنز ماکرو وجود دارد؟ باید پاسخ دهیم که می توان هر لنز ۵۰mm f/1.8 قدیمی را برداشت و آن را به سوژه نزدیک کرد تا وقتی که به بزرگنمایی ۱:۱ رسید. با این حال، مشکل این است که یک لنز معمولی قادر به فوکوس بر روی چنین فواصل نزدیکی نخواهد بود. یک تعریف مشخص تر از یک لنز ماکرو، لنزی می باشد که حداقل فاصله فوکوس آن آنقدر کوتاه باشد که اجازه عکاسی از یک سوژه فوکوس شده در بزرگنمایی ۱:۱ را ارائه کند.

توضیح : حداقل فاصله فوکوس (minimal focus distance) به کوتاه ترین فاصله ای گفته می شود که لنز در آن قادر به انجام فوکوس می باشد. این فاصله در دوربین های DSLR از علامت صفحه کانونی روی بدنه دوربین تا سوژه محاسبه می شود، نه از المان جلویی لنز.

در اینجا از شما اجازه میخواهیم  از این فرصت استفاده کرده و به این نکته اشاره کنم که بسیاری از تولیدکنندگان لنز استفاده بسیار جالب توجهی از واژه می کنند، و با خوشحالی بر روی انواع لنزهای زوم و پرایم که قادر به بزرگنمایی ۱:۱ نیستند، می نویسند «ماکرو». این یک تاکتیک فروش می باشد، و شما به راحتی می توانید لنزهای به اصطلاح ماکرویی پیدا کنید که تنها می توانند میزان بزرگنمایی های ۱:۴ یا ۱:۳ ایجاد کنند. البته، می توان با چنین لنزهایی نتایجی عالی ایجاد کرد، و اغلب دستیابی به بزرگنمایی های بالاتر بر روی این لنزها با استفاده از لوازم جانبی اختیاری امکان پذیر است. با این وجود در هنگام خرید یک لنز ماکرو، شما باید به دقت به مشخصات بزرگنمایی آن نگاه بیاندازید؛ اغلب لنزهای ماکروی «واقعی» در واقع یک نوشته «ماکرو ۱:۱» دارند، که به وضوح بر روی لنز درج شده است. این نوشته هر گونه ابهامی را از بین خواهد برد.

و حال اینکه هنگامی که شما یک لنز ماکرو دارید، چگونه سطح بزرگنمایی آن را در یک فاصله فوکوس دلخواه به طور دقیق محاسبه می کنید؟ جواب این است که ساده ترین راه، تا حد زیادی، استفاده از یک خط کش است، همانطور که در نمونه های زیر نشان داده شده می باشد.

همانطوور که میبینید من از خط کش با فاصله سوژه تا سنسور حدود ۶۵ سانتیمتر عکس گرفتم. چهل و چهار قسمت ۱ میلیمتری کل عرض کادر را پر می کنند، در نتیجه اندازه سوژه بازتاب شده بر سنسور ۴۴ میلیمتر است. عرض سنسور دوربین من ۲۲ میلیمتر می باشد. پس در نتیجه می توان نتیجه گیری کرد که برای این لنز، میزان بزرگنمایی به دست آمده در این فاصله فوکوس ۲۲mm/44mm، یا ۱:۲ می باشد.

من در  تصویر بالا  دوربینم را نزدیک تر بردم به طوری که اکنون سی و سه قسمت ۱ میلیمتری در کادر قابل مشاهده هستند. نسبت ۲۲mm/33mm میزان بزرگنمایی ۱:۱:۵ را نتیجه می دهد.

و در پایان، با نزدیک تر کردن بیشتر دوربین، بیست و دو قسمت ۱ میلیمتری در کادر قابل مشاهده می باشد. همانطور که می دانید، ۲۲mm/22mm برابر با میزان بزرگنمایی ۱:۱ می باشد.

ذکر این نکته ضروری ایست که  با یک لنز ماکروی معمولی، بزرگنمایی ۱:۱ تنها در نزدیک ترین فاصله فوکوس به دست می آید. استفاده از یک فاصله فوکوس طولانی تر، لزوما به این معنی نیست که بزرگنمایی کمتر خواهد بود. در حقیقت، برای یک فاصله کانونی ثابت، بزرگنمایی با فاصله سوژه رابطه معکوس دارد. این رابطه خطی نمی باشد، به عبارت دیگر، اگر من از فاصله عکاسی ۴۰ سانتیمتر، بزرگنمایی ۱:۴ به دست آورم، لزوما یک بزرگنمایی ۱:۲ (دو برابر آن) از یک فاصله عکاسی ۲۰ سانتیمتر به دست نخواهم آورد. با این حال، نزدیک تر شدن همیشه به بزرگنمایی بیشتر و بالعکس منجر می گردد، به این معنی که ما برای اهداف خود تا حدودی می توانیم از واژه های بزرگنمایی و نزدیکی به جای یکدیگر استفاده کنیم.

در ادامه باید بگوییم بعضی از سوژه ها آنقدر کوچک هستند که به بزرگنمایی بسیار زیاد نیاز دارند. این پرتره کلوزآپ از یک خرمگس نیازمند میزان بزرگنمایی ۴:۱ بود، به این معنی که طرح تصویر بر روی سنسور دوربین من ۴ برابر بزرگتر از خود مگس بود.

در پایان باید بگوییم مواردی نظیر تصویر بالا  وجود دارند که در آن ما می خواهیم در بزرگنمایی های بیشتر از ۱:۱ عکس بگیریم. این بزرگنمایی های به اصطلاح «فوق ماکرو یا extreme-macro» با استفاده از لنزهای خاص یا تجهیزات دیگر ممکن می باشند.امیدواریم این مقاله مورد استفاده علاقه مندان به عکاسی قرار گیرد.اگر شما هم نکته‌ای برای اضافه کردن به آنچه گفته شد دارید خوشحال خواهیم شد آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید. اگر این مقاله را مفید یافتید لطفا آن را با دوستان خود هم به اشتراک بگذارید.

 

لنزک

مجتبی صدیق
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

X