مفهوم درست ضریب برش (Crop factor) در دوربین عکاسی
دسترسی سریع به مطالب:
احتمالا برای خیلی از ما این سوال پیش آمده که ضریب برش در دوربین عکاسی به چه معناست ؟ در ادامه مقاله با ما در سایت عکاسی همراه شوید تا شما را با اصطلاح «ضریب برش» در دنیای دوربینهای عکاسی بیشتر آشنا کنیم.
ضریب برش (کراپ فکتور Crop factor) :
اصطلاحی است که تفاوت بین اندازه سنسور دوربین شما و یک فریم فیلم ۳۵ میلیمتری قدیمی را توصیف می کند. این ضریب عمدتا به عنوان راهی برای مقایسه فواصل کانونی لنز وقتی که روی دوربین های مختلف نصب شده می باشد استفاده می شود، که از آنچه به نظر می رسد مهم تر می باشد.
اگرچه ضریب برش پیچیده به نظر می رسد، اما آنقدر که ممکن است فکر کنید سخت نیست، و درک این مفهوم مهم و مفید می باشد. هنگامی که آن را درک کنید، هنگام تصمیم گیری در مورد این که از کدام لنز استفاده نمایید، یا هنگام خرید تجهیزات عکاسی، قادر به انتخاب های آگاهانه تری خواهید بود.
برای چه باید به مفهوم ضریب برش پی ببریم ؟
هنگامیکه شما یک لنز را بر روی یک دوربین نصب می کنید، لنز یک تصویر دایره ای شکل را به پشت دوربین می تاباند. برای یک لنز بخصوص، صرف نظر از دوربینی که بر روی آن نصب شده، این تصویر یکسان می باشد. وقتی که تصویر به فیلم یا سنسور برخورد می کند، یک بخش مستطیل شکل ثبت می گردد.
باید ذکر کنیم که در زمان قبل از عکاسی دیجیتال، تمام دوربین های SLR از فیلم ۳۵ میلیمتری استفاده می کردند.در واقع این بدان معنی بود که همه آنها بخش یکسانی از تصویر تابانده شده را ثبت می کردند، که منجر به عکس یکسان برای یک لنز مشخص می شد.
باید این نکته را گوشزد کنیم که دوربین های دیجیتال تا حدودی چیزهای پیچیده ای دارد. سنسورها جایگزین فیلم شده اند که معمولا کوچکتر از فیلم ۳۵ میلیمتری می باشند. از آنجایی که آنها از نظر فیزیکی کوچک تر هستند، ناحیه کوچکتری از تصویر تابانده شده را ثبت می کنند، که منجر به عکسی می گردد که زاویه دید باریک تری را پوشش می دهد.
توجه داشته باشید که یک سنسور کراپ شده یا برش خورده میزان کمتری از یک تصویر تابانده شده را ثبت می کند. زاویه دید باریک تر، اثر استفاده از یک فاصله کانونی طولانی تر را به شما می دهد.
شایان ذکر است که این زاویه دید باریک باعث می گردد تا عکس بیشتر «زوم شده» به نظر برسد، که یک مشکل به شمار می آید. اگر یک لنز یکسان بتواند تصاویر متفاوتی بر روی دوربین های متفاوت ایجاد کند، شما چطور می توانید لنزها را به شیوه ای معنادار با هم مقایسه کنید، یا پیش بینی کنید که آنها بر روی دوربین های مختلف چه میدان دیدی را پوشش خواهند داد؟ در حقیقت ضریب برش (crop factor) برای حل این مشکل اختراع شد.
ضرایب برش گوناگون
در حقیقت ضریب برش، اختلاف اندازه بین یک فریم فیلم ۳۵ میلیمتری و سنسور دوربین شما را توصیف می کند. به عنوان نمونه، اگر دوربین شما یک ضریب برش ۲ دارد، به این معنی است که یک فریم فیلم ۳۵ میلیمتری دو برابر بزرگتر از سنسور دوربین شما است.
امروزه بر روی دوربین های دیجیتال مدرن، سنسورهایی با اندازه های مختلف نصب می شود. بهترین SLR های دیجیتال سنسورهایی دارند که هم اندازه با فیلم ۳۵ میلیمتری باشند، بنابراین ضریب برش آنها ۱ است که به عنوان فول فریم «full-frame» شناخته می شوند. در انتهای دیگر این مقیاس، دوربین های دیجیتال کامپکت و یا گوشی های تلفن همراه سنسورهای بسیار کوچک، و ضریب برش بالای ۵ یا ۶ دارند. هر چه ضریب برش بیشتر باشد، اثر «زوم شدگی» برای یک فاصله کانونی مشخص قابل توجه تر می شود.
البته شما می توانید ضریب برش دوربین خود را با تقسیم قطر یک فریم ۳۵ میلیمتری بر قطر سنسور دوربین خود محاسبه کنید. این اعداد ممکن است کمی پیچیده و دشوار به دست آیند، اما خوشبختانه تولیدکنندگان دوربین، ضریب برش را در فهرست کتابچه راهنمای کاربر قرار می دهند تا در وقت شما صرفه جویی کنند که این مساله بسیار کارآمد است.
فاصله کانونی موثر
شاید برای شما همه اینها بسیار جالب باشند و یا شاید هم نیستند! اما وقتی شما بیرون در حال عکاسی، یا خرید یک دوربین یا لنز جدید هستید، چه تاثیری برای شما دارد؟ بسیار خب، این به شما اجازه می دهد تا بین لنزها و دوربین های مختلف مقایسه انجام دهید که در غیر اینصورت مقایسه آنها دشوار می باشد.
چنانچه شما فاصله کانونی یک لنز را در ضریب برش دوربین ضرب کنید، به «فاصله کانونی معادل» می رسید، که فاصله کانونی مورد نیاز برای ایجاد زاویه دید یکسان بر روی یک دوربین ۳۵ میلیمتری است. به همین دلیل شما ممکن است بشنوید که ضریب برش تحت عنوان «چند برابر کننده فاصله کانونی یا FLM» نیز نامیده می شود.
به عنوان نمونه، یک لنز ۵۰ میلیمتری بر روی دوربینی با ضریب برش ۱٫۵، یک فاصله کانونی موثر ۷۵ میلیمتری دارد، چون ۵۰ × ۱٫۵ = ۷۵ اگر شما یک لنز ۷۵ میلیمتری را بر روی یک دوربین با سنسور ۳۵ میلیمتری نصب کنید، عکسی با همان میدان دید به دست می آورید.
شاید دوست داشته باشید بدانید که این مسئله برخی از حدس و گمان ها در انتخاب یک لنز را از بین می برد. شما ممکن است لنزی بخواهید که اثر یک لنز تله فوتوی ۲۰۰ میلیمتری بر روی یک دوربین فول فریم را تکرار کند. با استفاده از ضریب برش دوربینتان، شما می توانید فاصله کانونی دقیق لنزی که باید برای آن بخرید را محاسبه نمایید.
ما در جدول زیر، فواصل کانونی موثر برخی از رایج ترین فواصل کانونی را هنگامی که با دوربین هایی با ضریب برش متداول استفاده می شوند، فهرست کرده ایم.
به فاصله های کانونی معادل برای لنزها و ضرایب برش متداول توجه داشته باشید :
شما اکنون تصور واضح تری از معنای ضریب برش و این که چطور به شما اجازه می دهد صرف نظر از بدنه دوربین، لنزها را مستقیما با هم مقایسه کنید، خواهید داشت. این موضوع به شما کمک خواهد کرد تا هنگام خرید تصمیمات آگاهانه تری بگیرید، و در انتخاب لنز مناسب برای عکاسی از یک صحنه به شما کمک کرده، و حدس و گمان ها و سردرگمی ها در انتخاب یک لنز را از بین می برد.
امیدوار هستیم که این مطلب آموزش برای شما عزیزان مفید و الهام بخش واقع شده باشد. لطفا دیدگاه های ارزشمندتان را پایین صفحه با ما در میان بگذارید. اگر این مقاله را مفید یافتید لطفا آن را با دوستان خود هم به اشتراک بگذارید.
